Aktualności
Konferencja Górny Śląsk 90 lat po wyznaczeniu granicy polsko-niemieckiej
11 grudnia w Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu podczas konferencji „Górny Śląsk 90 lat po wyznaczeniu granicy polsko-niemieckiej” dr Gottfried Zeitz, Konsul Generalny Republiki Federalnej Niemiec we Wrocławiu, nawiązując do czasów zjednoczenia Niemiec oraz historii Górnego Śląska, zaznaczył istnienie mentalnej granicy, która utrwala się w pamięci społeczeństwa wraz z istniejącym podziałem, jednak podkreślił, że nie powinno to stanowić barier w podejmowaniu wspólnych decyzji oraz współpracy.
Dnia 11 grudnia 2012 roku w Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu odbyła się konferencja „Górny Śląsk 90 lat po wyznaczeniu granicy polsko-niemieckiej. Dawna granica z dzisiejszej perspektywy – pomost czy przeszkoda w rozumieniu Śląska. Czy dzisiejsze granice mentalne są odzwierciedleniem dawnych granic geograficznych?”, która zorganizowana była przez Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej oraz Konsulat Generalny RFN we Wrocławiu/Konsulatem RFN w Opolu oraz Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu. Konferencja ta miała na celu przypomnienie wytyczenia granicy polsko-niemieckiej na Górnym Śląsku w 1922 roku, upowszechnienie tego zagadnienia historii wśród mieszkańców regionu, a także próbę nowego spojrzenia na jedno z najbardziej dramatycznych wydarzeń XX wieku na Górnym Śląsku.
Konferencję rozpoczęła prezencja filmu pt. ,,Górny Śląsk. Podróż granicą”, który wprowadzając do tematu konferencji, zobrazował wydarzenia tamtego okresu oraz przybliżył sytuację mieszkańców, którym owa granica towarzyszyła w życiu codziennym przez 17 lat. Następnie w ramach wprowadzenia merytorycznego do dyskusji prof. dr hab. Ryszard Kaczmarek wygłosił referat „My i oni na Górnym Śląsku”. Dr Gottfried Zeitz, Konsul Generalny Republiki Federalnej Niemiec we Wrocławiu, nawiązując do czasów zjednoczenia Niemiec, zaznaczył istnienie mentalnej granicy, która utrwala się w pamięci społeczeństwa wraz z istniejącym podziałem, jednak podkreślił, że nie powinno to stanowić barier w podejmowaniu wspólnych decyzji oraz współpracy. Natomiast Alexis Chahtahtinsky, Konsul Generalny Republiki Francuskiej w Krakowie, oparł się na wzorze Alzacji i Lotaryngii, które w swojej historii znajdywały się w różnych granicach terytorialnych, porównując celnie problemy tamtego regionu granicznego do Górnego Śląska lat 20-tych i 30-tych. Prof. dr hab. Ryszard Karczmarek, Dyrektor Instytutu Historii i Kierownik Zakładu Archiwistyki i Historii Śląska na Uniwersytecie Śląskim, wskazał Strasburg jako miasto wzorcowe dla Górnego Śląska, wyodrębniając jego specyfikę kulturową i językową. Porównując wielokulturowość tego francuskiego miasta nazwał wielokulturowość Śląska walorem i zaletą, a nie balastem w dialogu prowadzonym na różnych płaszczyznach. Dr Bernard Linek z Instytutu Śląskiego w Opolu docenił frekwencję młodzieży obecnej na konferencji, ciesząc się z jej licznego przybycia. Następnie omawiając sytuację panującą na Górnym Śląsku zaakcentował ustalenia Traktatu Wersalskiego oraz jego wpływ na późniejsze losy tego regionu. Wyodrębnił także istnienie Śląska Cieszyńskiego, Katowickiego i Opolskiego, kładąc nacisk na ich odrębną tożsamość oraz charakter. Henryk Jarczyk, korespondent zagraniczny i dyrektor biura ARD w Warszawie, na pytanie czy istnieje mentalna granica odpowiada, że nie jest ważne gdzie jest granica – mentalnie czy na mapie – ważnym jest, jakie korzyści płyną z danego regionu i jak społeczeństwo korzysta z jego dobrodziejstw.
Po wypowiedziach zaproszonych prelegentów odbyła się ciekawa debata z aktywnym udziałem publiczności, co dobitnie wskazuje na aktualność podjętego podczas konferencji tematu.
Uwieńczeniem konferencji była wycieczka autokarowa śladami omawianej granicy z 1922 roku, której przewodnikiem był Dawid Smolorz – moderator konferencji i autor publikacji ,,Na granicy. Rzecz o czasach ludziach i miejscach”.
